VNSL: BẮC THUỘC LẦN III - THUỘC NHÀ ĐƯỜNG

VIỆT NAM SỬ LƯỢC TRONG THƠ

VNSL: PHẦN HAI - THỜI KỲ BẮC THUỘC

VNSL: BẮC THUỘC LẦN III

2/ THUỘC NHÀ ĐƯỜNG(618-907)

1- CHÍNH TRỊ NHÀ ĐƯỜNG:

Năm: sáu trăm mười tám

Loạn lạc nổi khắp nơi

Vua nhà Tùy mất nước

Đường Cao Tổ(a)  lên ngôi

Sử Tàu sang trang mới.

Năm sáu trăm hăm mốt(b) 

Vua Đường ban chiếu chỉ

Khâu Hòa được cử đi

Lãnh chức đại tổng quản

Sang cai trị Giao Châu.

2- AN NAM ĐÔ HỘ PHỦ:

Năm sáu trăm bảy chín(c)

Đường Cao Tông hạ lệnh

Chia lại đất Giao Châu

Thành ra nhiều châu nhỏ

Cả thảy mười hai châu

Gồm năm mươi chín huyện:

Thứ nhất là Giao châu(1)

Thứ nhì là châu Lục(2)

Thứ ba, Phúc Lộc châu(3)

Thứ bốn là Phong châu(4)

Thứ năm là Trường châu(5)

Thang châu(6) là thứ sáu

Chi châu(7) là thứ bảy

Thứ tám, châu Võ Nga(8)

Thứ chín, châu Võ An(9)

Thứ mười là châu Ái(10)

Mười một là châu Hoan(11)

Mười hai là châu Diễn;(12)

Lại đặt thêm Man châu

Đất ấy thuộc tộc Mường

Ở  về phía tây bắc.:

Vua Đường cũng gồm thâu

Cho về cùng một phủ

Một bộ máy công quyền

Gọi là An Nam phủ(13).

Hệ thống đã có rồi

Vua Đường đòi triều cống

Lệnh xuống khắp thôn làng

Dân càng thêm khốn khổ!

Chú thích:

(a)        Đường Cao Tổ: tên húy là Lý Uyên, tổ phụ của Lý Uyên là Lý Hổ từng được vua ?Tàu truy phong tước hiệu Đường Quốc Công. Lý Uyên đã thoán ngôi của nhà Tùy và lên làm vua Tàu năm 618.

(b)       Năm sáu trăm hăm mốt: năm 621

(c) Năm sáu trăm bảy chín: năm 679

(1) Giao châu:có 8 huyện(Hà nội, Nam định...ngày nay)

(2) Lục châu: có 3 huyện(Quảng yên, Lạng sơn  ngày nay)

(3) Phúc Lộc châu: có 3 huyện(Sơn tây ngày nay)

(4) Phong châu: có 3 huyện(Sơn tây ngày nay)

(5) Trường châu: có 3 huyện(thuộc tỉnh Ninh bình ngày nay)

(6) Thang châu: có 4 huyện(các huyện này bây giờ đã thuộc về địa giới Trung quốc)

(7) Chi châu: có 7 huyện(các huyện này bây giờ đã thuộc về địa giới Trung quốc)

(8) Võ Nga châu: có 7 huyện(các huyện này bây giờ đã thuộc về địa giới Trung quốc)

(9) Võ An châu: có 2 huyện(các huyện này bây giờ đã thuộc về địa giới Trung quốc)

(10) Ái châu: có 6 huyện(Thanh hóa ngày nay)

(11) Hoan châu: có 4 huyện(Nghệ an ngày nay)

(12) Diễn châu: có  7 huyện(Nghệ an ngày nay)

*Ghi chú về các châu: Trường, Thang, Chi, Võ nga, Võ an được tham khảo thêm từ trang Wikipedia tiếng Việt, mục HÀNH CHÍNH VIỆT NAM THỜI BẮC THUỘC LẦN III

(13) An Nam phủ: vua Đường đặt một hệ thống đô hộ nước ta và đặt phủ cai trị, đó là An Nam đô hộ phủ; và cũng khởi nguồn từ đây nước ta được biết đến với cái tên là nước An Nam.

VNSL: BẮC THUỘC LẦN III - MAI HẮC ĐẾ