VNSL: PHẦN HAI - THỜI KỲ BẮC THUỘC
III- BẮC THUỘC LẦN THỨ
HAI(43-543)
1/ Thuộc Nhà Đông Hán:
(43-220)
Cuối năm bốn mươi ba
Mã Viện nhà Đông Hán
Đánh bại Hai Bà Trưng
Tái chiếm Giao Chỉ bộ
Rồi chỉnh đốn binh lương
Đi dẹp yên mọi bề; ```
Ông xây thành đắp mũy
Đóng phủ ở Mê Linh
Sắp xếp lại trong ngoài
Cải tổ các quận huyện
Cai trị dân ngặt lắm!
Cũng từ đó về sau
Các quan lại bên Tàu
Sang đô hộ nước ta
Ngày càng thêm tàn ác
Họ tác quái tác oai
Bắt dân ta mài sức
Kẻ thì phải lên rừng
Người phải xuống bể sâu
Tìm châu báu ngọc ngà
Mà dâng cho bọn họ!
Sọ bỏ lại rừng sâu
Xác vùi trong hốc đá
Cảnh nhà hóa tang thương
Trẻ lương bương sầu khổ...
Nhiều người dân Hợp Phố
Phải bỏ xứ mà đi...
Đói kém khắp thôn làng
Tiếng khóc than dội đất
Khiến nhân tài cúi mặt
Kẻ sĩ chịu hổ ngươi
Lệ khô nơi hốc mắt
Quặn thắt lòng thương đau
Muốn giúp dân giúp nước
Họ đâu được tin dùng
Vì là dân bản xứ...!
Nhiều năm vẫn cứ trôi
Tới đời vua Linh Đế(1)
Nhà Đông Hán lung lay
Triều đình nhiều thay đổi
Cơ hội đến rồi chăng
Khi một người bản xứ
Lên làm quan thứ sử
Nắm giữ Giao Chỉ bộ.
Ông tên là Lý Tiến
Đã dâng sớ về triều
Tâu rõ điều thiệt hơn
Mong tiến cử hiền tài
Cùng giúp vua trị nước;
Vua Linh Đế chuẩn tâu
Đất Giao Chỉ từ đó
Có ai đỗ hiếu liêm
Hoặc người đỗ mậu tài
Được làm quan trong xứ.
Lại nói về người dân
Ngày càng thêm khốn khổ
Giặc cướp nổi bốn phương
Nhiễu nhương cùng khắp chốn
Vua không có thực quyền
Thiên hạ ở miền xa
Xảy ra nhiều binh biến!
Riêng tại quận Giao Chỉ
Nhờ có ông Sĩ Nhiếp(3)
Một thái thú tài ba
Người đứng đầu trong quận
Ông hết lòng thương dân
Chuyên chăm lo việc nước
Dân tạm được yên bình!
Năm hai trăm lẻ ba
Năm thứ ba Hiến Đế(2)
Quan thứ sử Trương Tân
Cùng với ông Sĩ Nhiếp
Dâng sớ về tâu vua
Xin cải tên Giao Chỉ
Mong gọi là Giao Châu
Vua Hiến Đế chuẩn tâu
Gọi Giao Châu từ đấy.
Bấy giờ, ở Giao Châu
Có lắm nơi giặc giã
Sĩ Nhiếp đà chủ trương
Dâng sớ về thiên triều
Tiến cử các anh em
Nhà vua bèn chấp thuận
Cho họ làm thái thú
Kẻ giữ quận Cửu Chân
Kẻ trông coi Nam Hải
Kẻ quản canh Hợp Phố
Họ phối hợp cùng nhau
Trông coi các quận huyện.
Dân chúng ở Giao Châu
Được an cư lạc nghiệp
Cũng nhờ ông Sĩ Nhiếp
Khuyến khích nền văn học
Mở trí cho người dân
Dạy nông phu trồng cấy
Lấy đức độ làm đầu
Dân một lòng cảm mộ
Gọi ông là Sĩ Vương
Nhà nhà đều thương mến!
Sĩ Nhiếp đã có tài
Tạo bình yên trong xứ
Lại xử trí khôn ngoan
Hàng năm vẫn cống triều
Đẹp lòng vua Hiến Đế;
Ông được vua phong tặng
Chức: An Viễn tướng quân
Tước: Long Độ Đình Hầu
Ở Giao Châu lúc ấy
Chẳng thấy ai bằng ông
Quyền uy lan rộng khắp
Ông khác gì quân vương
Trên quê hương người Việt?!
Chú thích:
(1) Hán Linh Đế: trị vì 21 năm(168-189) thời Đông Hán
(2) Hán Hiến Đế: vị vua cuối cùng của nhà Đông Hán
(3) Sĩ Nhiếp: tổ tiên vốn người Mấn Dương nước Lỗ, thời loạn Vương
Mãng sang tị nạn ở đất Giao Chỉ, tới đời Sĩ Nhiếp là sáu đời. Một người có tổ
tiên 6 đời sống trên đất Giao Chỉ, chắc hẳn có thể coi như là người Việt được rồi
vậy(theo Ngô Chí-sử Trung Hoa)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét