VNSL: THẬP NHỊ SỨ QUÂN

VIỆT NAM SỬ LƯỢC TRONG THƠ

VNSL: PHẦN BA - THỜI KỲ TỰ CHỦ

II- THẬP NHỊ SỨ QUÂN(945-967):

Kể từ sau Ngô Quyền

Dương Tam Kha tiếm vị

Khiến lòng dân bất bình

Thổ hào khắp các nơi

Mỗi người một lãnh địa

Họ xưng là Sứ quân

Chống đối lại vương triều;

Rồi Tam Kha bị triệt

Ngô Xương Văn lên ngôi

Nối nghiệp cha ngày trước

Nhưng thế lực kém nhiều

Vương triều có mấy ai

Dám ra tay giúp nước?

Trước cảnh loạn Sứ quân

Nam Tấn vương đơn độc

Xông pha khắp trận tiền

Hòng cứu lấy giang sơn...

Ngày Tấn vương bị giết

Ngô Xương Xí(1) lên ngôi

Rất ít quân dưới trướng

Vua, tôi đưa nhau về

Đất Bình Kiều cố thủ;

Thật đủ điều tang thương

Hơn hai chục năm trường

Người trong nhà chém giết

Loạn mười hai Sứ quân:

Một là Ngô Xương Xí

Hai là Đỗ Cảnh Thạc(2)

Ba là ông Trần Lãm(3)

Bốn là Kiểu Công Hãn(4)

Năm là ông Nguyễn Khoan(5)

Sáu là Ngô Nhật Khánh(6)

Bảy là ông Lý Khuê(7)

Tám là Nguyễn Thủ Tiệp(8)

Chín là ông Lữ Đường(9)

Mười là ông Nguyễn Siêu(10)

Mười một, Phạm Bạch Hổ(11)

Mười hai, ông Kiểu Thuận(12)

Họ tranh giành lẫn nhau

Khiến dân gian khổ sở.

Bấy giờ, ở Hoa Lư

Có ông Đinh Bộ Lĩnh

Đem quân đi đánh dẹp

Loạn mười hai Sứ quân

Được thâu về một mối

Nối lại một giang sơn!

Chú thích:

(1)  Ngô Xương Xí: con trai của Thiên Sách vương Ngô Xương Ngập, một trong mười hai Sứ quân; giữ đất Bình Kiều(phủ Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên)

(2)  Đỗ Cảnh Thạc: giữ Đỗ động giang, thuộc huyện Thanh Oai

(3)  Trần Lãm: xưng là Trần Minh công; giữ Bố Hải khẩu(Kỳ Bố, tỉnh Thái Bình

(4)  Kiểu Công Hãn: xưng là Kiểu Tam chế; giữ Phong Châu, huyện Bạch Hạc

(5)  Nguyễn Khoan: xưng là Nguyễn Thái Bình; giữ Tam Đái(phủ Vĩnh Tường)

(6)  Ngô Nhật Khánh: xưng là Ngô Lãm công; giữ Đường Lâm(Phúc Thọ, tỉnh Sơn Tây)

(7)  Lý Khuê: xưng là Lý Lang công; giữ Siêu Loại(Thuận Thành)

(8)  Nguyễn Thủ Tiệp: xưng là Nguyễn Lịnh công; giữ Tiên Du(Bắc Ninh)

(9)  Lữ Đường: xưng là Lữ Tá công; giữ Tế Giang(Văn Giang, Bắc Ninh)

(10)                     Nguyễn Siêu: xưng là Nguyễn Hữu công; giữ Tây Phù Liệt(Thanh Trì, Hà Đông)

(11)                     Phạm Bạch Hổ: xưng là Phạm Phòng Át, giữ Đằng Châu(Hưng Yên)

(12)                     Kiểu Thuận: xưng là Kiểu Lịnh công; giữ Hồi Hồ(Cẩm Khê, Sơn Tây)

VNSL: PHẦN BA - CHƯƠNG II: NHÀ ĐINH