VIỆT NAM SỬ LƯỢC TRONG THƠ
VNSL: PHẦN BA - THỜI KỲ TỰ CHỦ
4/ ĐÁNH CHIÊM THÀNH:
Thái Tông lên làm vua
Hơn mười lăm năm rồi
Nước Chiêm Thành làm ngơ
Bỏ không chịu thông sứ
Lại cứ quấy nhiễu hoài
Mặt ngoài bể nước ta
Dân kêu la khổ sở.
Năm: một nghìn bốn bốn(1)
Thái Tông dẫn binh thuyền
Sang Chiêm Thành hỏi tội
Chiêm Thành bày thuyền binh
Phía nam sông Ngũ Bồ
Quân ta được lệnh vua
Đánh tràn sang phía ấy
Quân Chiêm Thành thua chạy
Quân ta liền đuổi theo
Bắt hơn năm ngàn người
Và ba mươi con voi;;
Một tướng của Chiêm Thành
Tên là Quách Gia Di
Chém quốc vương: Sạ Đẩu
Đem đầu sang xin hàng!
Quan quân ta đắc thắng
Chém giết người Chiêm Thành
Vua Thái Tông nhìn thấy
Máu họ chảy thành dòng
Ngài chạnh lòng thương đau
Truyền lệnh cho binh sĩ:
“Cấm giết người Chiêm Thành!”
Ai không theo lệnh vua
Bị xử theo quân pháp!
Rồi nhà vua tiến binh
Vào quốc đô Phật Thệ(2)
Bắt được nàng Mỵ Ê(3)
Cùng với nhiều cung nữ;
Khi xa giá quay về
Vừa tới sông Lý Nhân
Vua Thái Tông nghỉ lại
Truyền gọi nàng Mỵ Ê
Sang chầu bên thuyền ngự
Nàng Mỵ Ê thủ tiết
Lao xuống sông tự tử
Nay ở làng Lý Nhân
Còn đó ngôi miếu thờ...
Vua Thái Tông trở về
Cùng với đoàn tù binh
Năm ngàn người Chiêm Thành
Họ được ban ruộng đất
Lập phường, ấp làm ăn
Bảo đảm cho cuộc sống.
Nhà vua Lý Thái Tông
Ngoài, bôn ba dẹp giặc
Trong, chăm lo trị nước
Hễ khi nào đánh giặc
Hoặc thất bát mùa màng
Ngài giảm thuế cho dân;
Sửa sang về luật pháp
Định các bậc hình phạt
Chỉnh đốn cách hỏi cung
Ưu tiên cho trẻ nhỏ
Đặt lệ cho người già.
Năm: một nghìn bốn ba(4)
Vua Thái Tông hạ chiếu:
“Cấm mua bán hoàng nam(5)
Đem về làm nô lệ!”;
Chia lại các cung đường
Đặt trạm chuyển công văn;
Việc hậu cung cũng vậy
Vua lệnh cho rà soát
Hậu, phi, các cung nữ
Chỉ số lượng giới hạn
Cung nữ phải học nghề
Thêu thùa, dệt gấm vóc.
Rồi vào năm giáp ngọ
Năm: một nghìn năm tư(6)
Vua Thái Tông qua đời
Ngài trị vì đất nước
Được hai mươi bảy năm
Thọ năm mươi lăm tuổi!
Chú thích:
(1) Một
nghìn bốn bốn: 1044
(2) Phật Thệ:
kinh đô của Chiêm Thành(nay thuộc làng Nguyệt Hậu, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa
Thiên)
(3) Mỵ Ê: là
Vương phi, vợ của Quốc vương Sạ Đẩu
(4) Một
nghìn bốn ba: 1043
(5) Hoàng
nam: người từ 18 tuổi trở lên
(6) Một
nghìn năm tư: 1054
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét