TÔI HỌC LÀM THƠ: 1/ KÝ ỨC

NHỮNG YẾU TỐ TRONG THƠ CA:

1/ KÝ  ỨC

*Ký ức của bạn có thể ghi nhớ tất cả, hoặc một vài sự việc đáng lưu ý nào đó trong đời sống hàng ngày:

Có những sự việc hay sự vật xuất hiện, không làm bạn chú ý ngay thời điểm đó; cho đến khi nó tái hiện trong đầu bạn, và thoáng trong giây phút ấy, nó có thể có một ý nghĩa đối với bạn khiến lòng bạn xao động...

  Ví dụ:

Một buổi sáng tôi ngồi nhấm nháp ly café của mình cũng như mọi ngày, chợt trong đầu tôi thoáng hiện lên sự việc 20 năm về trước tôi đã cùng đi uống café với một anh hàng xóm... anh ta đã mời tôi uống café pha với rượu rum... tiếng nhạc xập xình trong khói thuốc lờ mờ... ly café rum óng ánh trong ký ức tôi đầy ấn tượng, Và  thế là tôi đã viết bài thơ Khói Thuốc Vấn Vương(xem phần phụ lục ở cuối bài, mục I”

 

*Ký ức của bạn có thể ghi nhớ tất cả hoặc một vài sự việc, sự vật theo một chủ đề nào đó, chẳng hạn:

Sinh hoạt của gia đình bạn vào những dịp Tết cổ truyền như:  đi chợ Tết, gói bánh chưng, giúp mẹ làm bánh mứt... tất cả những điều đó được ký ức bạn ghi nhớ trong trí óc theo chủ đề về Mùa Xuân;

Cây cỏ và cánh đồng... những con đò và cô lái đò, dòng sông chảy xiết với bọt nước tung tóe, hai bên bờ sông chen chúc cỏ mọc... làm thành chủ đề về Thiên Nhiên...

... Một chuyến du lịch đưa bạn về một miền quê xa xôi khiến bạn xao động... nỗi xao động ấy đã gợi nhớ trong bạn về những ngày thơ ấu cùng bố mẹ làm việc trên cánh đồng... Và bạn chợt thấy tình cảm gia đình thật đáng quý! Bạn có thể cất giữ tâm tình đó vào tận sâu trong ký ức. rồi sẽ có lúc, khi nhớ về gia đình mình, bạn tha thiết muốn trải lòng mình ra trên trang giấy, lúc ấy bạn sẽ dễ dàng viết một bài thơ về tình cảm bạn dành cho gia đình của mình!

  Ví dụ:

Quãng đời niên thiếu đã để lại trong tôi nhiều kỷ niệm về một vùng quê yêu dấu, tôi đã rời xa nơi đó, và lên sống ở thành phố hơn ba mươi năm... Tôi không thể nào quên những ngày tháng đầy gian khổ mà tràn trề hạnh phúc đó... Trong một lần nghe vị linh mục giảng về tình nghĩa gia đình đã khiến lòng tôi cồn cào đến nỗi vừa về tới nhà là tôi ngồi vào computer gõ liên tục trên bàn phím những dòng thơ của bài  Có Những Mảng Tình Như Thế(xem phần phụ lục ở cuối bài, mục II)

 

*Ký ức của bạn có thể ghi nhớ một bản phác thảo sơ sài về một ý thơ nào đó:

Giữa một đám đông, giữa một cánh đồng, xem một trận bóng đá  hay trong một cuộc thăm viếng... giữa những sự việc, những sự vật, những con người có thể đã gợi lên xúc cảm, và rồi trong đầu bạn một vài câu thơ chợt xuất hiện, mà bạn biết mình rất muốn phát triển nó thành một bài thơ để bày tỏ với mọi người về cảm xúc ấy... Ký ức bạn có thể ghi nhớ bản phác thảo sơ xài đó cho tới khi bạn có cơ hội thuận tiện để viết ra toàn bộ cảm xúc. 

  Ví dụ:

Giữa buổi họp mặt với bạn bè sau 30 năm xa cách, biết bao cảm xúc trào dâng đã bật lên trong trí não tôi mấy câu thơ lục bát... tôi ghi nhớ trong đầu cái bản nháp ấy... cho đến sáng ngày hôm sau tôi mới thong thả ngồi viết lại tất cả những cảm xúc của buổi chiều đó qua bài thơ Về Lại Bên Nhau(xem phần phụ lục ở cuối bài, mục III)

 

  Bây giờ, với những ký ức buồn vui trong đời,  bạn hãy ngồi điểm lại những điều gì đã nhiều phen làm bạn xao động, bạn có thể trải lòng mình rộng ra trên trang giấy. Đừng quan tâm đến chuyện hay dở, hãy cứ viết nó ra rồi bạn sẽ gọt dũa nó sau, bạn mới chỉ bắt đầu thôi mà! Bật mí một chút nhé:

Tôi học xong giáo trình “NHỮNG YẾU TỐ TRONG THƠ” là vào tháng Ba năm 2007. Hôm ấy, tôi ngồi trước computer chợt nhớ lại một tấm ảnh có hình Chúa Giêsu dang tay trên thập giá, hình ảnh mà tôi đã được nhìn thấy khi còn sáng mắt, ánh mắt của Chúa trong tấm ảnh đó thường tái hiện trong đầu tôi; nhưng mỗi lần mỗi khác tùy theo hoàn cảnh... và tôi đã gõ trên bàn phím liên tục trong 10 phút, tất cả những gì tôi nghĩ ra được trong khi ấy. Sau đó, tôi phải ngồi gọt dũa lại nó, mất hơn hai tiếng đồng hồ cho tới khi ưng ý mới thôi! Đó là bài thơ với tựa đề: Hai Nghìn Năm Vẫn Đợi(xem phần phụ lục ở cuối bài, mục IV)

 

Mời xem phần tiếp theo: 2/ LIỆT KÊ

 

 

PHẦN PHỤ LỤC:

I- KHÓI THUỐC VẤN VƯƠNG

Để dành trong tim một góc thôi

Anh xin em đấy, chớ hững hờ  !

Anh sẽ thật ngoan trong góc ấy

Bao giờ em nhớ thời em thương

Cho anh được đốt lên điếu thuốc

Khói thuốc vô tình lãng đãng bay

Nhỡ mai em có quên người ấy

Khói thuốc trong tim nhắc nhớ hoài

Một anh chàng ngốc nhà bên cạnh

Đã trót yêu thầm một cánh hoa .

 

II- CÓ NHỮNG MẢNG TÌNH NHƯ THẾ!

Tình yêu được vun trồng trong truân chuyên nghèo khổ

Là tình yêu có vị mặn của những giọt mồ hôi

Của những tháng ngày lặn hụp dưới đồng chua nắng rát

Lưng áo cha bạc màu, làn da mẹ sạm đen

Tôi chẳng hề quên, dẫu bây giờ cha khuất núi

Tôi bây giờ vẫn nhớ, dù làn da mẹ được chăm sóc sáng hơn xưa...

 

Tình yêu lớn lên trong mưa bão dập dồn

Có cái hồn của một thời thơ ấu gian nan

Trên cánh đồng bạn tôi chăn thả đàn gia súc

Hương cúc dại ven đường làm nở nang cả lồng ngực

Mùi phân bò sực lên ngai ngái buổi chiều quê

Gợi nhớ trong tôi những ngày theo bạn đi lượm củi...

 

Thời gian vội đi... những may rủi cuộc đời...

Tôi hôm nay đã bao năm làm người lớn

Vẫn thấy mình nhỏ bé giữa chiều xưa

Những buổi chiều mưa rơi đều hạt trên mái lá

Những giấc mộng, giá mình là cô bé lọ lem trong cổ tích

Thì ra tôi vẫn thích mùi hương cúc dại!

 

Tôi biết, có một loại tình yêu như thế

Một mảng tình gắn bó với quê hương

Một mảng tình còn chút hương ngày gian khổ

Một mảng tình mằn mặn vị mồ hôi trên lưng áo cha già

Và đăng đắng tôi ngắm nhìn làn da mẹ

Nay vẫn còn đọng lại vết chạm khắc của một thời khó nhọc gian lao!

 

Ôi,tình yêu! Biết kể sao cho xiết

Nhớ da diết nghĩa quê hương đồng ruộng...!

 

III- VỀ LẠI BÊN NHAU

    Thời gian sao quá nhanh trôi

Ba mươi năm nối xa xôi lại gần

    Những ngày hoa mộng thanh xuân

Chợt như òa vỡ ngập tràn niềm vui... 

 

    Ngồi ôn chuyện cũ bùi ngùi

Bao nhiêu kỷ niệm một thời sinh viên!

    Đâu rồi cái thuở làm duyên

Đâu rồi dáng dấp dịu mềm ngày xưa?

 

    Tiếng cười ai thỏa cơn mưa

Biết bao chuyện cũ như vừa hôm qua!!

    Bên nhau tình mến chan hòa

Ba mươi năm ấy, thêm già tình thân.

 

    Ngày xưa hoa mộng thanh xuân

Bây giờ ta vẫn thanh xuân giữa đời.

    Ngày mai tóc bạc da mồi

Hẹn nhau, bạn nhé, Nụ cười ta trao!!!

Viết sau cuộc họp mặt nhóm bạn lớp Toán Lý B VIII CĐSPĐN

                                    18/7/2015

 

IV- HAI NGHÌN NĂM VẪN ĐỢI

Ánh mắt ấy xao xuyến trong vườn Giệt-si-ma-ni

Một ánh mắt hiến dâng, trút hơi thở cuối cùng!

 

Ánh mắt ấy, hai nghìn năm vẫn đợi

Đợi...

Một ánh mắt cảm thông tìm con người lầm lỡ

Tìm sẻ chia cho những ai cơ nhỡ

Tìm an ủi bên một người đang than khóc.

Đợi...

Một ánh mắt ân cần bên vệ đường

Nhìn người ăn xin khốn khó.

Và ở đâu sẽ có,

Một ánh mắt đỡ nâng người tuyệt vọng?

Khích lệ kẻ yếu đuối?

Bênh vực kẻ thế cô?

 

Đôi mắt ấy, hai nghìn năm vẫn đợi

Kiên nhẫn đợi trên thập tự loang lổ máu

Đôi mắt ấy vẫn cứ nhìn đau đáu

 Nhìn thăm thẳm VÀO lòng con GIAN DỐI

Trách móc khi lương tâm con hững hờ

Và lên án khi con xét đoán.

Đôi mắt ấy nhẫn nại chờ con quay lại

Sau mỗi nẻo đường con bỏ đi theo cơn lốc phù vân.

Đôi mắt ấy chứa chan hy vọng

Có ngày con nhận ra tình Cha  là tuyệt đối.

Đôi mắt yêu thương, này tình Cha đây

Sao con không uống lấy?

Ôi đôi mắt Ngài vô hình muôn vẻ!

Đôi mắt của con,

Có sắc thái nào trong đôi mắt ấy?

Một đôi mắt, hai nghìn năm vẫn đợi

Kiên nhẫn đợi trên thập tự loang lổ máu!

 

                                    18/3/2007

                                    Vũ Thủy